Çocuklarda skolyoz, erken teşhis edildiğinde başarılı bir şekilde tedavi edilebilen bir omurga eğriliğidir. Büyüme dönemlerinde omuzlar arasındaki dengesizlik, kürek kemiklerindeki asimetri ve karın bölgesindeki farklılıklar, skolyozun ilk belirtileri olabilir. Ailelerin çocuklarının omurgasını düzenli olarak gözlemlemesi, skolyozun ilerlemesini önlemek ve uygun tedaviye erken başlaması açısından büyük önem taşır. Bu yazıda, skolyozun belirtileri, tanı yöntemleri ve tedavi seçenekleri hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.

 

İÇİNDEKİLER

1. Büyüme Döneminde Çocuğunuzu Yakından Gözlemleyin
2. Skolyozun En Sık Görülen Belirtileri
3. Ağır Çanta Skolyoz Değil, Ağrı Yapar
4. Skolyoz Tedavisi Çocuğa ve Eğriliğe Göre Belirleniyor
5. Çocuğunuzun Oturuşuna Dikkat Edin
6. Güneş Işığı ve Beslenme Kemik Sağlığı İçin Önemli
7. Spor Yapan Çocuklar İçin İpli Skolyoz Ameliyatı Ön Plana Çıkıyor
8. Skolyoz ve Egzersiz
9. Özetlemek Gerekirse

 

Çocuğunuzun Omurgasını Gözlemlemeyi Unutmayın!

Çocuklarda, özellikle hızlı büyüme dönemlerinde, omurgada eğrilikler yaşanabiliyor. Bu dönemlerde çocukların omuzları arasındaki dengesizlik, kürek kemikleri ve karın bölgesindeki asimetriler skolyozun ilk belirtileri olabiliyor. Zayıf çocuklarda skolyoz daha rahat fark edilebilirken, kilolu çocuklarda bu belirtiler gözden kaçabiliyor. Aşırı kilolu çocuklarda karın bölgesinde kilodan kaynaklanan boğumlar arasında asimetri olup olmadığının kontrol edilmesi, skolyoz ile ilgili anne babalara fikir verebiliyor. Skolyozun tedavisinde eğriliğin derecesi ve yaş önemli bir faktör oluştururken, sporla ilgilenen çocuklarda ipli skolyoz ameliyatı ön plana çıkıyor.

 

 

Büyüme Döneminde Çocuğunuzu Yakından Gözlemleyin

Omurgaya karşıdan bakıldığında düz olması gerekmektedir. Omurganın sağa veya sola C ya da S şeklinde bir eğrilik oluşturması skolyoz olarak tanımlanır. Ayrıca, omurgaya yandan bakıldığında var olan doğal kavislerin skolyoz rahatsızlığında kaybolduğu görülür. Omurgadaki 10 derecenin altındaki eğrilikler skolyoz olarak değil, daha çok normal varyasyonlar olarak değerlendirilir.

Özellikle büyüme dönemine giren çocuklarda, hızlı boy uzamasına bağlı olarak omurgada eğrilikler yaşanabilmektedir. Anne babaların bu dönemde çocuklarını daha yakından gözlemlemesi, skolyozun erken tanısı bakımından büyük önem taşır. Büyüme dönemleri genellikle kız çocuklarında 10-14 yaş aralığında, erkek çocuklarında ise 10-18 yaş aralığında yoğunlaşır.

Skolyozun En Sık Görülen Belirtileri

• Omuz Yüksekliği Farkı: Önden ya da arkadan bakıldığında çocuğun omuzlarının yüksekliği arasında fark olabilir.
• Karın Bölgesinde Asimetri: Çocuğa karşıdan bakıldığında karın boşlukları bölgesinde asimetri yaşanabilir. Bir taraf daha düz görünürken, diğer taraf çukur şeklinde olabilir.
• Meme Uçları Arasında Asimetri: Kız çocuklarında meme uçları arasında yükseklik veya büyüklük farkı oluşabilir.
• Kürek Kemikleri Arasında Farklılık: Arkadan bakıldığında kürek kemikleri arasında yükseklik farkı ortaya çıkabilir.
• Kalça Seviyesinde Eşitsizlik: Kalçadaki leğen kemiklerinden biri daha yüksekte görülebilir.
• Kilolu Çocuklarda Asimetri: Kilolu çocuklarda düşük dereceli skolyozların belirlenmesi daha güç olabilir. Bu çocuklarda karın bölgesindeki kilodan kaynaklı boğumların arasındaki asimetriye dikkat edilmelidir.

Not: Skolyoz çok ileri seviyelerde olmadıkça çocuklarda yürüme bozukluğuna yol açmaz. Ancak, bacaklar arasında var olan yükseklik farkının skolyoza neden olabileceği unutulmamalıdır.

Ağır Çanta Skolyoz Değil, Ağrı Yapar

Anne babaların sıkça sorduğu sorulardan biri, çocukların ağır çanta taşımasının skolyoza neden olup olmadığıdır. Çocukların tek taraflı çanta asarak taşıması skolyoza neden olmamaktadır. Ancak, uzun süreli ağır çantaların tek taraflı taşınması, vücudun bir tarafına sürekli yük binmesine neden olarak omurga ağrısına yol açabilmektedir. Bu nedenle, çocukların sırt çantasını her iki omuzuna takarak taşıması ve ağır çantaları uzun süreli taşımamaları önerilmektedir.

Skolyoz Tedavisi Çocuğa ve Eğriliğe Göre Belirleniyor

Skolyoz tedavisi için belirlenmiş kriterler bulunmaktadır. Çocuğun yaşı, eğriliğin derecesi ve eğriliğin bölgesi skolyoz tedavisinin planlanmasında önemli faktörlerdir. Skolyoz ameliyatı için genellikle eğriliğin 40-45 derecelerin üzerinde olması gerekmektedir. Daha düşük skolyoz derecelerinde farklı tedaviler uygulanabilmektedir.

20 Derecenin Altındaki Eğrilikler

• Gözlem ve Kontrol: Bu eğriliklerde belirli aralıklarla gözlem ve röntgen kontrolü yapılmalıdır.
• Kontrol Süreleri: Büyümesini tamamlamamış çocuklarda 6 ayda bir kontrol grafisi çektirmek önemlidir.
• Radyasyon Maruziyeti: Eğrilik çok fazla artış göstermiyorsa, radyasyona maruziyeti azaltmak için grafi çekimleri 1 seneye uzatılabilmektedir.
• Fizik Tedavi: Çocuğun yaşı fizik tedavi yapmaya uygunsa, Schroth egzersizleri tedavide uygulanabilmektedir.

20-40 Derece Arasındaki Eğrilikler

• Korse Tedavisi: Büyümekte olan çocuklarda eğrilik 20 derecenin üstündeyse korse tedavisi uygulanmaktadır.
• Özel Ölçüler: Vücutla uyumlu, günlük aktiviteleri engellemeyecek şekilde çocuğun ölçülerine göre özel olarak yapılan korseler kullanılmaktadır.
• Kullanım Süresi: Bu korselerin günde 23 saat kullanılması önerilmektedir.
• Fizik Tedavi Desteği: Bu çocuklarda da uygunsa fizik tedavi uygulanabilir.

Çocuğunuzun Oturuşuna Dikkat Edin

Skolyoz olan çocukların egzersiz ya da sporlardan uzak tutulması gerekmez. Aksine, fiziksel aktivite omurga sağlığı için faydalıdır. Ancak, çocukların ders çalışırken, bilgisayar ya da tablet başında zaman geçirirken doğru oturuş pozisyonuna dikkat etmeleri önemlidir. Omurgayı düz tutacak şekilde oturmak, duruş bozukluklarının önüne geçebilir.

Güneş Işığı ve Beslenme Kemik Sağlığı İçin Önemli

Skolyoz tedavisi gören çocukların duruş bozukluklarına dikkat etmelerinin yanı sıra beslenmeleri de önemlidir. Kemik kalitesini artırmak için:

• Güneş Işığı: Mümkün olduğu kadar güneş ışığından faydalanılmalıdır.
• Kalsiyum ve Protein: Kalsiyum ve protein ağırlıklı beslenmek kemikleri güçlendirmek için ihmal edilmemelidir.
• D Vitamini Takviyesi: Gerek görülürse D vitamini takviyesi kullanılabilir.

Spor Yapan Çocuklar İçin İpli Skolyoz Ameliyatı Ön Plana Çıkıyor

Skolyoz ameliyatları genel olarak füzyonlu ve füzyonsuz skolyoz ameliyatı olarak iki ana başlık altında değerlendirilmektedir.

Füzyonlu Skolyoz Ameliyatı

• Yöntem: Omurganın arka tarafından açık kesi yöntemiyle girilerek, eğrilik olan omurların arasına vida yerleştirilir.
• Düzeltme İşlemi: Omurgayı düzeltme işlemi, bu vidaların arasına koyulan sert çubuklarla yapılır.
• Hareket Kısıtlılığı: Bu ameliyatlarda vida koyulan omurların hareketi yok olmaktadır.

Füzyonsuz (İpli) Skolyoz Ameliyatı

• Tercih Nedeni: Daha çok sporla ilgilenen çocuklarda ön plana çıkmaktadır.
• Yöntem: Küçük kesilerle gerçekleştirilen ipli skolyoz ameliyatında, vidaların arasına özel bir ip yerleştirilmektedir.
• Hareket Kabiliyeti: Bu ipler sayesinde çocuğun hareket kabiliyetinde herhangi bir kayıp yaşanmamaktadır.
• Spor Hayatına Dönüş: Çocuklar, ilgilendikleri spora erken dönemde dönebilirler.
• Kozmetik Avantaj: İpli skolyoz ameliyatı, omurganın esnekliğini korumasının yanında daha kozmetik bir ameliyat olmasıyla da dikkat çekmektedir.

Skolyoz ve Egzersiz

Skolyozlu çocukların egzersiz yapmaları teşvik edilmelidir. Yüzme, pilates, yoga gibi sporlar omurga sağlığı için faydalıdır. Ancak, ağır kaldırma ve omurgaya aşırı yük bindiren sporlardan kaçınılmalıdır.

 

Çocuklarda skolyoz, erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleriyle yönetilebilen bir rahatsızlıktır. Anne babaların çocuklarını büyüme dönemlerinde yakından gözlemlemesi, skolyoz belirtilerine dikkat etmesi ve gerektiğinde uzman bir hekime başvurması büyük önem taşır. Doğru tedavi ve destekle, çocukların sağlıklı bir omurga yapısına sahip olmaları ve aktif bir yaşam sürmeleri mümkündür.