Bu hastalar genellikle ileri yaş hastalarıdır. Bazen kemik kalitesi kötü olan genç hastalarda da basit travmalarla omurga kırıkları oluşmaktadır. Çok nadiren de olsa gebelik sonrası emzirme döneminde kemik kalitesinin zayıflamasına bağlı kırıklar görülebilir. Şiddetli sırt ve bel ağrısı olan hastalar bu açıdan da incelenmelidir.
Osteoporoza Bağlı Omurga Kırıklarında Ne Gibi Belirtiler Olur? Bu Hastalarda Erken Felç Gelişme Durumu Söz Konusumudur?
Bu hastalarda genellikle ilk ve en belirgin şikayet sırt veya bel ağrısıdır. Yüksek enerjili travmalara kıyasla, bu hastalarda kırık olduğu anda felç gelişme riski çok düşüktür. Ancak tedavi edilmez ise omurilik basısı zamanla artabilir ve yavaş gelişen nörolojik defisitler oluşabilir.
Osteoporotik Omurga Kırığının Tanısı Nasıl Konulur?
Osteoporotik omurga kırığından şüphelenilen hastalarda mutlaka görüntüleme yöntemlerine başvurmak gerekir. Bunlar arasında en değerli olanı ve kesin tanıya götüren MR görüntüleme yöntemidir. Bazen BT ve direkt grafilerde kırığın görülmeme ihtimali vardır. Özel sekanslarla çekilmiş MR'da kırık teşhisi rahatlıkla konulabilir. Bu nedenle, özellikle osteoporotik yaşlı hastalarda MR ile incelemek tanıyı atlamamak için önemlidir. MR çekilemeyen hastalarda (vücudunda MR'a uyumsuz implant olan hastalar) tanı konulamadıysa ve şüphe varsa bilgisayarlı tomografi ve normal röntgenlerle hasta sık aralıklarla takip edilmelidir.
Osteoporotik Omurga Kırığının Tedavisi
Osteoporotik omurga kırığının tedavisinde öncelikli olarak ameliyatsız yöntemler tercih edilir. Bu yöntemler arasında korse kullanımı yaygındır. Fakat hastaların büyük bir kısmında kemik kalitesinin yetersiz olması nedeniyle cerrahi işlem kaçınılmaz hale gelir.
Genç hastalara kıyasla osteoporotik hastalarda kemik kaynama oranları daha düşüktür. Bu nedenle, özellikle çökme miktarı artan hastalarda kapalı yöntemlerle vertebroplasti veya kifoplasti adı verilen dolgu işlemleri uygulanır. Bu yöntemlerde hastanın kırılmış ve çökmüş omur gövdesinin iç kısmı sement olarak bilinen kemik çimentosuyla doldurulur. Bu sayede hastanın ağrılarının erken dönemde geçmesi ve omur gövdesinin daha da çökmesinin önlenmesi sağlanır. Hasta, büyük ameliyatlardan kurtulmuş olur.
Bununla birlikte, basit kırıklarda ve hafif çökmelerde korse tedavisi ilk seçenek olarak sunulur. Korse tedavisiyle takip edilen hastalarda haftalık ayakta çekilen grafilerle çökme miktarı takip edilmelidir.
Hem korse tedavisinde hem de kapalı yöntemlerde hastaların kemik kalitesini artırmak için destekleyici takviye ilaçlar kullanımı önemlidir. Bu amaçla hastalar bir Endokrinoloji veya Geriatri uzmanı tarafından değerlendirilmeli ve en uygun ve en güçlü medikal tedaviye başlanmalıdır.
Osteoporoza Bağlı Omurga Kırığı Geçiren Hasta Tekrar Başka Omurgasını Kırabilir mi?
Evet, bu durum oldukça yaygındır. Hastaların bir kısmında başka omurlarında tekrarlayan omurga kırıkları oluşabilir. Bu nedenle, hastaların kemik kalitesini güçlendirmeleri hayati önem taşımaktadır.
Kemik Kalitesini Güçlendirmek İçin Neler Yapılabilir?
- Düzenli egzersiz yapmak
- Dengeli ve kalsiyum ve D vitamini bakımından zengin beslenmek
- Gerekirse doktor kontrolünde ilaç kullanmak önemlidir.
Düzenli takip ve gerekli önlemler ile osteoporotik omurga kırığı riski önemli ölçüde azaltılabilir.
Vertebroplasti ve Kifoplasti İşlemi Lokal Anestezi ile Yapılabilir mi? İşlem Ortalama Ne Kadar Sürer?
Bu işlemler yaklaşık 2-3 mm'lik kesilerden kapalı olarak görüntüleme eşliğinde yapılır. 3 seviyeye kadar genellikle LOKAL ANESTEZİ VE SEDASYON ANESTEZİ ile yapılmaktadır. 3 seviyenin üzerinde ise genel anestezi daha uygundur. Tek seviyeli kırıklarda, yani sadece bir omura işlem yapılacak ise işlem süresi ortalama 15-30 dakika arasındadır.
Vertebroplasti İşleminden Sonra Hastalar Aynı Gün Taburcu Olabilir mi?
Hastalar aynı gün taburcu olabilir. Ancak bu hastaların büyük çoğunluğu ileri yaş ve ek hastalıkları olan hastalar olduğu için bir gün hastanede takip edilmesi daha uygundur. Hastaların büyük çoğunluğunda ağrılarda bir gün sonra %80'den fazla azalma görülür.
Vertebroplasti ve Kifoplastide Yerleştirilen Çimento Vücutta Herhangi Bir Zarara Neden Olur mu?
İşlem esnasında çimento çok akışkanken enjekte edilirse omurga kanalına, etraf dokulara hatta akciğerlere pıhtı şeklinde çimento kaçakları olabilmektedir. Mutlaka işlem esnasında sık sık görüntüleme yapılmalı ve en önemlisi bu işlemin deneyimli ellerde yapılmasıdır. Bu komplikasyonlar oldukça düşüktür. Ancak bazen istenmeyen sonuçlara neden olabilmektedir.
Çoklu seviye yani ortalama 5 seviyeden fazla vertebroplasti işlemi yapılan hastalarda akciğerlerde çimento yükü oluşturma riski daha fazladır. Çoklu seviye yapılması gereken hastalar işlem esnasında çok iyi monitörize edilmelidir.
Çimento uzun dönemde vücutta herhangi bir reaksiyona neden olmaz ancak her ameliyatta olduğu gibi enfeksiyon riski vardır. Vertebroplasti ve kifoplasti işlemlerinde enfeksiyon oranları oldukça düşüktür.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Bu bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye niteliği taşımamaktadır.
- Herhangi bir sağlık sorununuz için lütfen doktorunuza veya ilgili bir uzmana danışınız.
- Vertebroplasti ve kifoplasti işlemleri hakkında daha detaylı bilgi için doktorunuza başvurabilirsiniz.